راسان

دوای سیانزه‌ ساڵ له‌ چاپی یه‌كه‌م ژماره‌ی ڕاسان له‌ مانگی گوڵانی ساڵی ١٣٨٤ی هه‌تاویدا له‌ شاری سنه‌ و ناوچه‌ كورده‌وارییه‌كان، راسان دیسان پێ ده‌نێته‌وه‌ پانتای كه‌لتووری و چاپه‌مه‌نییه‌كانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان، به‌ڵام ئه‌مجاره‌ به‌ شێوه‌ی ئانڵاین. به‌ هۆی ده‌ستپێڕاگه‌یشتنی ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ هاووڵاتیانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان به‌ ئینته‌رنێت‌، پێمان وایه‌ ڕاسانی ئانڵاین ده‌توانێ خوێنه‌ره‌كانی خۆی بدۆزێته‌وه‌ و بگاته‌ به‌رده‌ستیان. له‌دایك بوونه‌وه‌ی ڕاسان له‌ مانگی گوڵانی ٢٧١٨ی كوردی، ١٣٩٧ی هه‌تاوی، و ٢٠١٨ی زایینیدا به‌ مه‌به‌ستی تایبه‌تمه‌ند بوونی گۆڤارێك به‌ ژنانی كوردی رۆژهه‌ڵاتی كوردستانه‌ تا له‌وێدا گشت ژنان به‌ بێ دڵه‌راوكێ له‌ سانسۆڕ و قه‌زاوه‌تگه‌لی پانتای رۆشنبیریی نێرسالار، بنووسن و بیرو بۆچوونه‌كانیان ده‌ربڕن. له‌ڕاستیدا ئه‌مه‌ هه‌رله‌ بنه‌ماوه‌ هۆكاری چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی ڕاسان له‌ ساڵی ١٣٨٤دا بوو.  ڕاسان هه‌ر گۆڤارێكی تایبه‌ت به‌ چینێكی دیاریکراوی رۆشنبیریی (ئینته‌لیجێنسیا( intelligentsia   و تاكی رۆشنبیر( ئینتێلێكچواڵ  intellectual ) نیه‌ تا ...

زن، آگاهی، زندگی... با وجود کلیشه‌هایی نظیر قدرت، ریسک پذیری در برابر ضعف و عدم توانایی تصمیم گیری که به زنان نسبت داده شده است، واقعیت های جسمانی زن را دلیلی برای محروم کردن او از فعالیت های اجتماعی دانسته اند. اما تاریخ نشان داده که زن در میان برخی فرهنگ ها همیشه جایگاهی توام با احترام داشته که در بعضی از آثار باستانی رد پای این نگاه به خوبی هویداست. زن در میان مردمان کورد هم به درازای تاریخ کهن شان جایگاه والایی داشته است، ولی سالها باید طول می کشید تا زن از جایگاه ونقش کانونیش تنزل پیدا می کرد و به وسیله‌ی نظام کاپیتالیسم و هژمونی رسانه‌یی سرمایه‌داری تبدیل به سوژه‌ای جنسی می شد.  جنبش های فمینیستی در دنیا به منظور احقاق حقوق زنان به راه افتاد که بیشترآنها نتایج مثبتی در رسیدن زنان به حقوق اولیه‌ی خود بخصوص در غرب داشت، اما فمینیسم در شرق با مشكلاتی همچون محلی نبودن،  ص ادراتی غرب، بیگانگی با فرهنگ های بومی و موقعیت زنان در كشورهای جهان سوم مواجه‌ شد.  واقعیت این است که زخم های نامحسوس ولی عمیقی بر پیکره‌ی زن معاصر كورد نشسته است که درمانی جز آگاهی و اقدام...

پس از كار در هفته‌نامه‌ی آسو و اداره‌ی صفحه‌ی زنان در این نشریه‌، كه‌ برای اولین بار در نشریات محلی كوردستان اقدام به‌ اختصاص  صفحه‌ی ویژه‌ای به‌ زنان كرده‌ بود، وهمچنین چاپ مقالات متعددی در دیگر نشریات محلی و سراسری در سالهای  ۲۰۰۳ تا  ۲۰۰۵ ، دریافتم كه‌ سایه‌ی مردسالاری فرهنگی، نهان و آشکار، علارغم همه‌ی مدعیات روشنفكرانه‌، همچنان بر قلم زنان در عرصه‌ی فرهنگی به شدت مستولی است. پس از مشورت با دو خانم كورد دیگر بر آن شدیم كه‌ نشریه‌ی مستقلی برای زنان چاپ كنیم. از آنجا که به هیچیك از ما مجوز داده نمی شد، تصمیم گرفتم كه‌ به‌ دنبال اجاره‌ی امتیاز یك نشریه‌ بیافتم. مجوز آماده‌ی واگذاریی یافتم كه‌ صاحب امتیاز آن خانم ثریا عزیزپناه، بانوی كورد ساكن تهران بود و مجوز نشریه هم برای مناطق کوردنشین صادر شده بود. گروه مردان رقیب مبالغ بالاتری پیشنهاد كرده بودند. بلاخره‌ با كمك عزیزان، نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان در مركز فرهنگی زنان در تهران، موفق به‌ جلب رضایت صاحب امتیاز شدیم. اولین شماره‌ی نشریه‌ی راسان به‌ عنوان ماهنامه‌ای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی با گرایش...

همایش دو روزه‌ی  " زن در پهنه‌ی فرهنگ و تمدن در غرب كشور" در روزهای ٢٩ و ٣٠ فروردین ماه ١٣٩٧ در دانشگاه کردستان و با حضور صاحب نظرانی از استانهای غربی کشور برگزار شد. برگزاری این همایش از سوی انجمن زنان پژوهشگر تاریخ وامورخانوادگی استانداری کردستان با همکاری پژوهشکده‌ی تاریخ شناسی دانشگاه کردستان  صورت گرفت.  مباحث مختلف و متنوعی در ده پنل تخصصی با محورهای نظری، روانشناسی، زنان و تاریخ نگاری، نقش زن در سیاست مناطق غربی کشور، زنان واقتصاد، زنان و اجتماع و فرهنگ، زن و مطالعات مردم شناسی، زن و آثار وابسته‌ی تاریخی، دین و مطالعات تطبیقی مطرح شدند. همایش با معرفی و تجلیل از زنان موفق غرب کشور و ایجاد نمایشگاهی از آثار و هنرهای دستی زنان پایان یافت.  از میان صد چکیده‌ی مقاله حدود سی مقاله در حوزه‌های یاد شده انتخاب و در همایش ارائه گردید. آنچه بیش از هر چیز در این سخنرانی ها مطرح می شد حضور پررنگ زنان غرب درعرصه‌های گوناگون اجتماعی واقتصادی و سیاسی در طول دورهای گذشته و وجود منابع تاریخی ارزشمند در این زمینه بود. مطرح شدن اولین زن تاریخ نگار و نیز وجود تعداد ...

لیسبێت لارسۆن وه‌رگێران: تیشكه‌ مه‌ره‌سه‌نه‌ که‌یت میلێت له‌ پێشه‌کی کتێبی سیاسه‌تی سێکسوال (1969) نوسیبووی "من ئیشم له‌سه‌ر ئه‌و پێشفه‌ڕزه‌ کردووه‌ که‌ ده‌بێت فه‌زایه‌ک هه‌بێت بۆ ڕه‌خنه‌یه‌ک که‌ حیساب له‌سه‌ر لایه‌نی کولتوری و شوێنی له‌دایکبوون و نووسینی ئه‌ده‌بیات ده‌کات". ‌ نامه‌ی دکتۆراکه‌ی که‌یت میلت که‌ له‌سه‌ر تیۆری ئه‌ده‌بیات بوو له‌ نه‌و‌عی (شێوه‌ی) خۆیدا شتێکی تازه‌ بوو. ته‌نێ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی نا که‌ به ئاگاییه‌وه‌ باس له‌ ئه‌و نامێژووبوون و سه‌ربه‌خۆیی ده‌قی ئیدیال‌ ده‌کات که‌ زاڵبووه‌ به‌سه‌ر ئه‌و بواره‌دا له‌ سه‌رده‌می دوای شه‌ڕدا، به‌ڵکو له‌ پێش هه‌موو شتێکه‌وه‌ له‌به‌ر ڕوانگه‌ی سیاسیی جنسیی ئه‌و و له‌به‌ر وزه‌ی له‌ڕاده‌به‌ده‌ری ئه‌و که‌ له‌ ده‌قه‌ زانستییه‌که‌یدا ده‌ریبڕیوه‌.                          ‌‌له‌ سیاسه‌تی سێکسوال به‌ وردییه‌کی له‌ ڕاده‌به‌ده‌روه‌ تاوتوێی ئه‌وه‌ی کردبوو که له‌ناو ئه‌و سازییه‌ ئه‌ده‌بییه‌ی که‌ هه‌یه چۆن‌ به‌ش...